Táo Bạo và Nỗ Lực: Chặng Đường Trở Thành Nghệ Sĩ Mai Bonsai Của Ông Tuấn
Trong vài năm gần đây, ông Nguyễn Trí Tuấn (60 tuổi), người đến từ thôn Thanh Liêm, xã Nhơn An, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định, đã trở thành một "nghệ sỹ" mai bonsai nổi tiếng ở miền Trung. Ông được biết đến như một "bác sĩ" chuyên "phẫu thuật" cho mai để tạo ra những dáng bonsai độc đáo và thu hút.
Cuộc hành trình trong nghề trồng mai vàng của ông Tuấn bắt đầu từ một cơ duyên thú vị. Trước đó, ông làm nghề lái máy ủi. Tuy nhiên, sở thích của ông luôn là cây kiểng, đặc biệt là mai. Một lần, sau khi tranh thủ đến vườn mai ở thôn Háo Đức (xã Nhơn An) để tham khảo cách cắt tỉa, uốn cành, ông mua về một cặp mai với giá 500 ngàn đồng để thử tạo dáng. Bất ngờ, có người đến nhà ông trả mua với giá gần 5 triệu đồng. Nhận ra tiềm năng của mình trong nghề trồng mai, ông Tuấn quyết định từ bỏ nghề lái máy ủi để tập trung vào nghề trồng mai.
Năm 1987, ông Tuấn thuê đất và bắt đầu đầu tư mạnh mẽ vào nghề trồng mai với 2.000 chậu. Dù so với những người trồng mai khác ở Nhơn An, ông chỉ là một hậu bối, nhưng qua sự tỉ mẩn học hỏi và sáng tạo, vườn mai của ông nhanh chóng thu hút sự chú ý của nhiều người.
Nhưng ông Tuấn không ngừng nghĩ về tương lai, đặc biệt là khi đô thị hóa phát triển mạnh mẽ, không gian sống ngày càng thu hẹp. Ông đã dũng cảm quyết định cưa trụi 200 chậu mai trong vườn để chuyển sang trồng mai bonsai vào năm 2012. Mặc dù gặp phải sự phản đối của nhiều người trong làng, ông Tuấn vẫn tin rằng khi mai đạt đến dáng bonsai, giá trị của chúng sẽ tăng lên đáng kể. Và thực tế đã chứng minh điều đó khi ông thu được lợi nhuận gấp ba lần từ những chậu mai bonsai đầu tiên bán ra vào mùa Tết năm 2013.
Sau khi nhận ra rằng trồng mai từ con mất quá nhiều thời gian để tạo dáng bonsai và có lợi nhuận, ông Tuấn đã quyết định tìm về các vườn mai khác trong tỉnh để mua các cây mai kém phát triển, dáng xấu với giá rẻ, sau đó đem về tái tạo dáng. Điều này chứng tỏ sự táo bạo và sự cam kết của ông Tuấn trong việc phát triển nghề trồng mai vàng chợ lách bến tre và nghệ thuật bonsai.
Như vậy, ông Tuấn đã khẳng định mình là một "nghệ sỹ" mai bonsai nổi tiếng miền Trung thông qua những quyết định táo bạo và sự nỗ lực không ngừng trong nghề trồng mai.
Trong việc trồng và tạo dáng cho cây mai bonsai, ông Tuấn đã thực hiện nhiều công đoạn kỳ công và tinh tế. Trước khi bắt đầu quy trình tạo dáng, cây mai được mua từ nhà vườn khác phải trải qua một loạt công đoạn chuẩn bị cẩn thận. Ông Tuấn chia sẻ rằng, đầu tiên là cắt thân, giũ sạch đất cũ và làm vệ sinh kỹ lưỡng để loại bỏ những vi sinh vật có thể gây bệnh cho cây. Sau đó, mỗi cây lại được chăm sóc riêng biệt, chỉ khi nào cây đã hồi phục hoàn toàn thì mới tiến hành cấy ghép chồi. Việc này yêu cầu sự tỉ mỉ và kiên nhẫn, với việc đặc biệt chú ý đến việc bảo vệ phần ghép, đảm bảo nước tưới không thấm vào, và giữ cho cây được bảo quản trong môi trường mát mẻ để tránh tác động của ánh nắng mặt trời.
"Để hình thành cây mai bonsai phải qua ba công đoạn tạo dáng là uốn nhịp 1 đi thẳng, khi cây mai phát triển thêm uốn nhịp 2 rớt xuống một chút, đợi cây phát triển thêm mới uốn nhịp 3 để có một cành đổ đẹp," ông Tuấn chia sẻ. Năm 2015, ông đã mua một cây mai hơn 60 năm tuổi với giá 60 triệu đồng và dùng nó để tạo ra các dáng phụ tử hoặc dáng trực huyền. Dù người trong ngành nhận ra tiềm năng nghệ thuật của cây, ít ai dám mua về để phá sạch như ông đã làm. Nhưng hiện tại, khi cây đã trở thành bonsai, có người đã sẵn sàng trả giá lên đến 300 triệu đồng mà ông Tuấn vẫn chưa bán.
Ngoài việc tạo dáng, ông Tuấn cũng rất chú trọng đến việc chăm sóc và cung cấp nước cho cây. Ông thường xuyên kiểm tra thành phần của nước tưới để có biện pháp xử lý phù hợp, đảm bảo rằng cây được cung cấp đủ nước và dinh dưỡng cần thiết. Điều này không chỉ giúp cây phát triển khỏe mạnh mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc tạo dáng và chăm sóc sau này.
Trong thế giới của cây mai vàng, ông Nguyễn Trí Tuấn không chỉ là một người trồng mai thông thường. Ông được biết đến như một nhà nghiên cứu, một nhà phát triển và cả một "bác sĩ" chuyên "phẫu thuật" cho mai. Phương pháp trồng của ông không chỉ là sự kỳ công, mà còn là một sự cam kết với sự an toàn và bền vững của môi trường.
Theo chia sẻ của ông Tuấn, ông đã ứng dụng phương pháp ủ phân vi sinh kết hợp với các nguyên liệu tự nhiên như xơ dừa, đất và phân bón sinh học trong việc chăm sóc cây mai. Điều này không chỉ giúp phòng ngừa sâu bệnh mà còn giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, từ đó bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng sản phẩm.
Ông Tuấn không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc cây một cách cá nhân, mà còn đóng góp vào việc phát triển vùng mai vàng Nhơn An theo hướng an toàn từ các loại mai vàng việt nam . Như ông Nguyễn Tấn Đức, Chủ tịch UBND xã Nhơn An chia sẻ, mai vàng là "đặc sản" của địa phương, và ông Tuấn đã là một trong những người đầu tiên dẫn đầu trong việc tạo ra sản phẩm mai xuân sạch - đẹp và bền vững.
Những nỗ lực của ông Tuấn không chỉ đem lại lợi ích cho bản thân mà còn góp phần vào sự phát triển của cộng đồng và bảo vệ môi trường. Đó chính là lý do ông được công nhận như một biểu tượng của sự sáng tạo và bền vững trong ngành trồng mai vàng.